Zabiegi borowinowe
Okłady z pasty borowinowej
Jest to zabieg balneologiczny polegający na zastosowaniu warstwy pasty borowinowej na całe ciało z wyjątkiem głowy i okolicy serca( okłady całkowite) lub na określoną okolice ciała( okład częściowy) w celu uzyskania efektu leczniczego. Pastę borowinową uzyskuje się w wyniku rozdrobnienia i uwodnienia naturalnej borowiny o wysokim stopniu huminifikacji, w młynie kulowym. Czas homogenizacji papki borowinowej w młynie wynosi 7- 8 godzin. Dzięki temu procesowi uzyskujemy lepsze działanie czynników chemicznych zawartych w borowinie, natomiast znacznie mniejsze działanie przegrzewające. Zabieg wykonuje się smarując pastę o konsystencji kremu na ciało pacjenta , okład grubości 1 centymetra. Pasta powinna być podgrzana do temperatury 38 stopni. Warstwę pasty borowinowej kładzie się bezpośrednio na ciało pacjenta, potem owija się prześcieradłem, folią i kocem. Czas stosowania okładu z pasty borowinowej wynosi 20-30 minut. Po zabiegu chory powinien odpocząć w łóżku przez około godzinę. Efekt leczniczy pasty borowinowej wynika z jej działania chemicznego i niewielkiego działania termicznego borowiny. W stosunku do zabiegów z klasycznej borowiny zabieg z pasty borowinowej cechuje się znacznie mniejszym działaniem termicznym. Już po kilku minutach od początku zabiegu temperatura cienkiej warstwy pasty obniża się do temperatury ciała pacjenta. Związki chemiczne zawarte w borowinie: kwasy huminowe, bituminy, białka, aminokwasy, żywice i woski oraz składniki nieorganiczne – mineralne wywierają w tym zabiegu główne działanie biologiczne o charakterze przeciwzapalnym, oczyszczającym skórę i organizm, regenerujące i bakteriostatyczne. Okłady z pasty borowinowej stosowane są głównie u tych chorych u których efekt cieplny zabiegu borowinowego mógłby powodować niekorzystne skutki biologiczne. Do takich chorób należą przykładowo zaburzenia ukrwienia obwodowego. Podkreślić należy, ze okłady z pasty borowinowej są mniej obciążającym zabiegiem układ krążenia i oddychania niż z tradycyjnej borowiny. Do głównych wskazań należą: neuropatie, stwardnienie rozsiane, niedokrwienie kończyn dolnych na tle miażdżycowym i cukrzycy, polineuropatia cukrzycowa rwa kulszowa, zespoły bólowe kręgosłupa, zapalne postacie gośca. Pastę borowinową można również stosować z tych samych wskazań co borowinę, pamiętając o tym, ze w celu uzyskania efektu cieplnego konieczne byłoby zastosowanie grubszej warstwy pasty borowinowej. Przeciwwskazaniem do okładów borowinowych częściowych jest czynna choroba nowotworowa, ostre stany zapalne, infekcje, ciąża, wyniszczenie organizmu, owrzodzenia kończyn, żylaki kończyn dolnych. Zabiegi z pasty borowinowej były przedmiotem naszych badań u chorych na cukrzycę, w niedokrwieniu kończyn dolnych oraz u chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów.